Ասում են, ժամանակով Երևան քաղաքում մի նշանավոր որսորդ – բժիշկ է եղել: Նա ագռավի բնից աղվամազով ծածկված մի ձագ է հանել բերել տուն:

Ժամանակ է անցել, ագռավը մեծացել է, գորշ փետուրները դարձել են թուխ, և նա թռչնային բնազդով  կապվել է տիրոջ հետ:

Ասում են, նա բժիշկի հետ սեղան էր նստում, իր համար պատրաստած աթոռակից կտցում էր իր բաժին կերակուրը, «ղա ՜ — ղա ՜» կանչելով շնորհակալություն էր հայտնում տիրոջն ու գնում քաղաքային այգու ծառերի վրա աղմկելու և զվարճանալու իր ցեղակիցների հետ:  Երեկոյան դեմ տուն էր վերադառնում, իր կոշտ ձայնով բարի գիշեր մաղթում բժշկին և գնում թառելու:

Բժիշկն ագռավին հաճախ էր որսի տանում: Խելացի թռչունը երկնքից իր սուր հայացքով խուզարկում էր լեռան ծերպերը, գտնում էր որսը և գալիս տիրոջ ուսին թառում՝ կտուցը որսի ուղղությամբ մեկնած: Գնում էր որսորդն ագռավի կտուցի ուղղությամբ, և այդ նրա լավագույն կողմնացույցն էր:

Իսկ թանձր մառախուղին, անտառում մոլորված ժամանակ, հավատարիմ ագռավը ցույց էր տալիս նրան ճանապարհը:

Բժիշկը դուրս էր գալիս քաղաքի գլխավոր փողոցը, և ընկերները թախանձում էին նրան.

—         Դե՞, բժիշկ, ի՞նչ կլինի կանչես քո ագռավին:

Բժիշկը, շրջապատված հետաքրքիր բազմությամբ, մոտենում էր քաղաքային այգուն, ուր ծառերի վրա աղմկում էին ագռավները, և կանչում էր հեռվից.

—         Թուխի՜կ, Թուխի՜կ…

—         Ղա՜ ղա՜… լսվում էր պատասխանը՝ ծառին իջած երամի միջից:

Հասարակությունը զարմանում էր ագռավային այդ պատասխանի վրա:

—         Թուխի՜կ, քեզ եմ սպասում, — ձայն էր տալիս բժիշկը:

—         Ղա ՜ ղա ՜… այսինքն՝ գալի՜ս եմ, գալի՜ս, — լսվում էր պատասխանը և երամից բաժանվում էր Թուխիկը, պտույտներ գործում ու նստում իր տիրոջ ուսին:

Մի անգամ էլ, երբ բժիշկը նստած էր այգու ճաշարանում, ընկերներից մեկը հարցրեց.

—         Վաղուց ես նստած, ինչո՞ւ ճաշ չես պատվիրում:

—         Ընկերոջս եմ սպասում…

Կարծեցին իրոք մարդու է սպասում:

Ապա նա տեղից վեր կացավ, բացեց ճաշարանի պատուհանն ու նայեց երկինք: Քիչ անց ագռավների մի մեծ երամ էր անցնում:

—         Թուխի՜կ, ինձ քաղցած սպանեցիր, անպիտա՜ն, ախր քե՛զ եմ սպասում, — սրտնեղած ձայն տվեց նա:

—        Ղա՜ ղա՜…լսվեց երկնքից, և երամից մի ագռավ բաժանվելով՝ պատուհանից ներս ընկավ, թառեց սեղանին: Ու այն ժամանակ միայն տերը ճաշ պատվիրեց:

Այնուհետև բժիշկը ամեն անգամ գնում էր այգու ճաշարանը և սպասում էր իր Թուխիկին:

Քաղաքում ասելիք էր դարձել Թուխիկը:

Այդպես սիրով ապրեցին իրար հետ որսորդ — բժիշկն ու իր փետրավոր ընկերը:

Բայց որովհետև ագռավը հաճախ մարդուց շատ է ապրում, ուստի տերը զառամեց ու մեռավ, իսկ ագռավը նրա դագաղի վրա տխուր ու գլխիկոր նստած, մարդկանց ուսերի վրա տարվեց մինչև գերեզմանատուն:

Դագաղն իջեցրին փոսը, բայց ագռավը թռչելու փորձ չարավ:

—        Թուխի՜կ, դո՛ւրս եկ, — լացի միջից ձայնեց բժշկի այրին:

Չլսվեց պատասխան «ղա-ղա »-ն, կարծես թռչունը վշտից ուշքը կորցրել էր:

Նրան գերեզմանից հանեցին և բժշկի աճյունը հողով ծածկեցին: Բարակ անձրև էր տեղում: Ժողովուրդը ցրվեց, բայց Թուխիկը մնաց թարմ հողաթմբին՝ վշտահար ու մոլոր կանգնած:

Հին, քարսիրտ աշխարհում մարդիկ տեսան այդ դեպքը, ականատես եղան այդ թռչունի արարքին, և ծերերը քրթմնջացին.

—        Երանի չէ՞ր, որ բոլոր արարածներն էլ այդ թռչունի չափ իրար հավատարիմ մնային…

Եվ երբ գերեզմանին պատվանդան կառուցեցին և վրան դրին անվանի բժշկի կիսանդրին, քանդակագործը չմոռացավ նրա հավատարիմ Թուխիկին քանդակել տիրոջ ուսին թառած:

Ասում են, մինչև այժմ էլ մի ծեր ագռավ տխուր–տրտում թառում է բժշկի կիսանդրու ուսին: Թուխիկն է. դար է անցել, բայց չի մոռանում իր տիրոջը…

Իսկ նրա դիմաց, քաղաքային այգու հնամենի ծառերի տեղը կանգնած ջահել բարդիների վրա, ուրախ աղմկում են ծեր Թուխիկի երիտասարդ սերունդները…

1. Դուրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրիր:

աղվամազ-փափկամազ, բնազդ-սովորություն, թառել-նստել, խուզարկել-զննել, ծերպ-ճեղք, թանձր-խիտ, թախանձել-խնդրել, սրտնեղած-վշտացած, ասելիք-ասելու բան, զառամել-ծերանալ, դագաղ-սունդուկ, գլխի կոր-գլուծը կախած, աճյուն-դիակ, հողաթումբ-հողակույտ, ականատես-հանդիսատես, քրթմնջալ-քթի տակ փնթփնթալ, կիսանդրի-կիսրաձան, հնամենի-հին, սերունդ-ցեղ:

3. Պատմվածքը բաժանիր մասերի և վերնագրի՛ր յուրաքնչյուր մասը:

«Հաճելի ծանոթություն», «Հիանալի կողմնացույց», «Սոված բժիշկ», «Տխուր դեպք»:

4. Պատմիր բժշկի և Թուխիկի ընկերության մասին:

Բժիշկ որսորդը գտավ Թուխիկին որսի ժամանակ, Թուխիկը այդ ժամանակ փոքր էր, բժիշկը նրնան մեծացրեց և նրանք դարձան մտերիմ ընկերներ: Նրանք շա՜տ էին ընկերացել և բժիշկը պետք է սպասեր մինչև Թուխիկը գա ագռավների երամից և նոր նա կարող էր ճաշ պատվիրեր: Թուխիկը և բժիշկը այնքան էին ընկերացել, երբ որ բժիշկը մահացավ Թուխիկը շատ էր տխրել, նա այդքան տխուր էր, որովհետև նրանք շատ մտերիմ էին և շատ էին իրար սիրում:

5. Բացատրիր հետևյալ նախադասությունը՝ Քաղաքում ասելիք էր դարձել Թուխկը:

Քաղաքում հայտնի էր դարձել Թուխիկը:

6. Ո՞ր հատվածում է ավելի լավ երևում ագռավի հավատարմությունը:

Ագռավի հավատարմությունը երևաց այն ժամանկ երբ տերը ռազմեց ու մահացավ, իսկ ագռավը շատ տխրեց:

7. Նկարագրի՛ր Թուխիկին:

Երբ Թուխիկը փոքր էր նրա փետուրները գորշ էին, իսկ երբ մեծացավ, նրա փետուրները դարձան թուխ:

8. Քո կարծիքով, իրակա՞ն է այս պատմությունը:

Այո, իմ կարծիքով այս պատմությունն իրական է:

9. Գրի՛ր պատմություն՝ «Իմ սիրած կենդանին» վերնագրով:

Իմ սիրած կենդանին

Մի օր ես գնացի անտառ և լսեցի լացի ձայն, գնացի դեպի ձայնի ուղղությամբ և տեսա մի վիրավորված եղնիկ: – Մեղք է այս եղնիկը, մտածեցի ես: Մոտեցա հանգստացրեցի նրան և հետո բուժեցի, իմ բուժելուց հետո նա սկսեց վազվզել և թռչկոտել, ձայն հանելով նա շնորհակալություն հայտնեց ինձանից և գնաց դեպի իր տուն: Այդպես մենք ընկերացանք: Ես ամեն օր գնում էի նրան տեսնելու և նրա հետ խաղում էի, այդպես անցավ մի քանի ամիս և մի օր ես մոլորվեցի անտառում, մոտեցա գայլերի ոհմակին: Ես այն նկատեցի և մի քիչ հեռացա: Քիչ անց նրանք հոտոտեցին, որպեսզի իմանան ով կա այդտեղ: Ես հասկացա, որ վտանգի մեջ եմ, հնդիպեցի մի նապաստակի և նրան ասացի.

-Նապաստա՛կ խնդրում եմ գնա և արջին ասա, որ ես վտանգի մեջ եմ, թող նա իր խմբերով գա և ազատի ինձ:

Նապաստակը ճանապարհ է ընկնում, գնում է հասնում եղնիկի տան մոտ: Քանի, որ նապաստակը շատ էր հոգնել, եղնիկին ասաց այն ամենը ինչը ինձ պատահել էր: Եղնիկը այդ լսելով շատ արագ գնաց արջի տուն, ասաց ամեն ինչի մասին և նրանք եկան ինձ մոտ, բայց ձեզ չի՞ հետաքրքրում մինչ այդ ինչ եղավ ինձ հետ, լավ եկեք պամեմ: Այդ ժամանակ գայլերի ոհմակը ուզում էր ինձ ուտել, բայց եղնիկը և արջերը ժամանակին հասան և օգնեցին ինձ: Մենք ընդմիշտ դարձանք ընկերներ: