Հայ-հռոմեական պատերազմներն ուՏիգրան Մեծի կայսրության փլուզումը

Հայ-հռոմեական պատերազմներն ուՏիգրան Մեծի կայսրության փլուզումը

  • Ինչ սպառնալիք էին Հայաստանի համար ներկայացնում Պարթևական թագավորությունն ու հանրապետական Հռոմը

Երկուսն էլ ձգտում էին այնպես անել, որ իրենց նպատակներին ծառայեցնեն Մեծ Հայքի իրադարձությունը:

  • Ինչու հռոմեացի զորավար Լուկուլլոսը չշտապեց հարձակվել Հայաստանի վրա, երբ Միհրդատ Եվպատորը պարտվելով Լուկուլլոսին, փախավ Հայաստան

Որովհետև նա պատրաստվում էր նախ ավարտել Պոնտոսի նվաճումը և ամրապնդվել այնտեղ:

  • Ինչու հայկական զորքերը պարտվեցին Տիգրանակերտի ճակատամարտում և ինչպես կարողացան հաղթել Արածանիի ճակատամարտում:

Հռոմեացիները օգտվելով Տիգրանի արած սխալից հաղթեցին ճակատամարտում: Լուկուլլոսը նախապես կարողացել էր շրջանցել հայկական բանակը ու ուժեր էր կուտակել: Թիկունքից անակնկալ հարձակում էր արել, որի պատճառով հայկական զորքը կորուստներ ունեցավ:

Տիգրանակերտի կորստից հետո Տիգրանը և Միհրդատը Ք. ա. 69-ից 68 թվականների ձմռանը մարզում էին զորքը:

Հետո սեպտեմբերին տեղի ունեցավ Արածանիի ճակատամարտը, որում արդեն հռոմեացիները ծանր պարտություն կրեցին:

  • Ինչու հաղթանակած Պոմպեոսը որոշեց պահպանել Մեծ Հայքի թագավորությունը:

Հայաստնաը էլ ոչ մի դաշնակից չուներ և դրա համար հաշտություն առաջարկեց Պոմպեոսին և քանի որ Պոմպեոսը չէր նպաստի Պարթևստանի ուժեղացմանը:

  • Ինչ ես կարծում արդյոք հնարավոր կլիներ խուսափել հռոմեա-հայական պատերազմից, եթե Տիգրան Մեծը հռոմեացիներին հանձներ Միհրդատ Եվպատորին, որն իր աներհայրն էր: Ինքդ ինչպես կվարվեյիր:

Ես կարծում եմ նույնիշկ, եթե հանձնէի Միհրդատին պատերազմը մևնույն է լինելու էր: Ես չէի հանձնի նրան:

  • Ինչպես Տիգրան Մեծին հաջողվեց համաձայնության գալ Պոմպեոսի հետ և պահպանել Մեծ Հայքի թագ. և Արքայից արքա տիտղոսը:

Հայաստնաը էլ ոչ մի դաշնակից չուներ և դրա համար հաշտություն առաջարկեց Պոմպեոսին և քանի որ Պոմպեոսը չէր նպաստի Պարթևստանի ուժեղացմանը:

  • Որքանով էր հաջողված կամ ձախողված Արտաշատի դաշնագիրը:

Այնքանով, որ Տիգրանը պահպանեց «արքայից-արքա» տիտղոսը և Մեծ Հայքի տարածքը: Նաև հայաստանը ճանաչվեց «Հռոմեական ժողովրդի բարեկամ և դաշնակից»։

Leave a comment