3. ՋԵՐՄԱՔԱՆԱԿ ՋԵՐՄՈՒԹՅԱՆ ՔԱՆԱԿԻ ՄԻԱՎՈՐ ՏԵՍԱԿԱՐԱՐ ՋԵՐՄՈՒՆԱԿՈԻԹՅՈՒՆ
Տարբերակ 1
I. Ջերմաքանակ անվանում են ներքին էներգիայի այն մասը, որը մարմինը ստանում կամ կորցնում է ջերմահաղորդման ժամանակ:
Պատ.՝ 3
II. Ի՞նչ միավորներով է չափվում մարմնի ներքին էներգիան. Ջ, կՋ
Պատ.՝ 1
III. Ի՞նչ է նշանակում ցինկի տեսակարար ջերմունակությունը 380 Ջ/(կգ°C) է։ Դա նշանակում է, որ 1 կգ զանգվածով ցինկը 1°C տաքացնելու համար պահանջվում է 380 Ջ էներգիա
Պատ.՝ 3
IV. Հավասար զանգվածներով ջրին, սպիրտին, կերոսինին և բուսական յուղին հաղորդվում են հավասար ջերմաքանակներ : Հեղուկներից ո՞րը ջերմաստիճանը ավելի շատ կմեծանա. բուսական յուղինը
Պատ.՝ 4
V. Նույն տրամագծով և հավասար զանգվածներով կապարե, արույրե, երկաթե և անագե գլանները տաք ջրի մեջ տաքացվում են մինչև միևնույն ջերմաստիճանը։ Այնուհետև գլանները տեղադրվում են պարաֆինե սալի վրա։ Երբ գլանները սառչում են մինչև սենյակային ջերմաստիճանը, նրանց տակ պարաֆինի որոշ մասը հալվում է (Նկ. 12)։ Նկարի վրա ո՞ր համարով է նշված երկաթե գլանը.
Երկրորդ քանի որ երկաթի տեսակարար ջերմունակությունը ամենաբարձրն է:
Պատ.՝ 2
Տարբերակ 2
I. Ի՞նչն են անվանում տեսակարար ջերմունակություն.
Ջերմության այն քանակը, որն անհրաժեշտ է նյութի 1 կիլոգրամի ջերմաստիճանը 1°C – ով փոփոխելու համար։
Պատ.՝ 1
II. Մարմինը տրված չափով տաքացնելու համար անհրաժեշտ ջերմաքանակը կախված է. նյութի տեսակից, նրա զանգվածից և ջերմասիճանի փոփոխությունից
Պատ.՝ 3
III. Ինչպե՞ս է անվանվում այն ջերմաքանակը, որն անհրաժեշտ է տվյալ նյութի 1 կիլոգրամի ջերմաստիճանը 1°C – ով փոփոխելու համար. այդ նյութի տեսակարար ջերմունակություն
Պատ.՝ 1
IV. Բաժակների մեջ լցվում են հավասար զանգվածներով և նույն ջերմաստիճանի ջուր, սպիրտ, կերոսին և բուսական յուղ։ Հեղուկների մեջ գցվում է նույն զանգվածով և մինչև նույն ջերմաստիճանը տաքացրած ավազ։ Ավազի ջերմաստիճանը բարձր է հեղուկների ջերմաստիճանից։ Հեղուկներից ո՞րը կունենա ամենացածր ջերմաստիճանը. Ջուրը
Պատ.՝ 1
V. Նույն տրամագծերով և հավասար զանգվածներով արույրե, երկաթե և անագե գլանները տաքացվում են տաք ջրում, մինչև միևնույն ջերմաստիճանը, որից հետո հանվում են և դրվում պարաֆինե սալի վրա (նկ.12)։ Երբ գլանները սառչում են մինչև սենյակային ջերմաստիճանը, նրանց տակ գտնվող պարաֆինի մի մասը հալվում է։ Նկարի վրա ո՞ր համարով է նշված կապարե գլանը.
Առաջինի քանի որ այն ունի ամենափոքր տեսակարար ջերմունակությունը:
Պատ.՝ 1
Տարբերակ 3
I. Ի՞նչ է ջերմաքանակը։
Դա Ներքին էներգիայի այն մասն է, որը մարմինը ստանում կամ կորցնում է ջերմահաղորդման ժամանակ։
Պատ.՝ 2
II. Ի՞նչ միավորներով է չափում ջերմաքանակը. Ջ, կՋ
Պատ.՝ 1
III. Ի՞նչ է նշանակում՝ պղնձի տեսակարար ջերմունակությունը 380 Ջ/(կգ°Շ) է։ Դա նշանակում է, որ 1 կգ զանգվածով պղինձը 1°C տաքացնելու համար պահանջվում է 380 Ջ էներգիա
Պատ.՝ 3
IV. Հավասար ջերմաստիճաններ ունեցող ջուրը, սպիրտը, կերոսինը և բուսական յուղը լցվում են մինչև միևնույն ջերմաստիճանը տաքացրած ալյումինե անոթների մեջ։ Հեղուկների զանգվածները և անոթների զանգվածները հավասար են։ Երբ ջերմափոխանակությունը դադարի, հեղուկներից ո՞րը կունենա ամենաբարձր ջերմաստիճանը. բուսական յուղը
Պատ.՝ 4
V. Միատեսակ տրամագիծ և զանգված ունեցող կապարե, արույրե, երկաթե և անագե գլանները տաքացվում են տաք ջրի մեջ մինչև միևնույն ջերմաստիճանը։ Այնուհետև գլանները հանվում են հեղուկների միջից և դրվում պարաֆինե սալի վրա։ Երբ գլանները սառչում են մինչև սենյակային ջերմաստիճանը, նրանց տակ պարաֆինի որոշ մասը հալվում է (նկ. 12)։ Նկարի վրա ո՞ր համարով է նշված արույրե գլանը.
Չորս քանի որ այն ունի ավելի քիչ տեսակարար ջերմունակություն քան երկաթը և ավելի շատ քան անագը և կապարը.
Պատ.՝ 4
Տարբերակ 4
I. Ի՞նչ է ներքին էներգիան։
Դա մարմինը կազմող մասնիկների կինետիկ և պոտենցիալ էներգիաների գումարն է։
Պատ.՝ 3
II. (1) Ի՞նչ միավորներով է չափվում տեսակարար ջերմունակությունը. Ջ/կգ°C, կՋ/կգ°C
Պատ.՝ 3
III. (2) Ի՞նչ է նշանակում՝ արույրի տեսակարար ջերմունակությունը 380 Ջ/(կգ°C) է:
Դա նշանակում է, որ 1 կգ զանգված ունեցող արույրը 1°C– ով տաքացնելու համար պահանջվում է 380 Ջ էներգիա։
Պատ.՝ 3
IV. Հավասար զանգվածներով և նույն սկզբնական ջերմաստիճան ունեցող ջուրը, սպիրտը, կերոսինը և բուսական յուղը միաժամանակ սկսվում են տաքացվել սպիրտայրոցների վրա։ Սպիրտայրոցները յուրաքանչյուր միավոր ժամանակում անջատում են միատեսակ ջերմաքանակներ։ Նույն ժամանակամիջոցում ո՞ր հեղուկի ջերմաստիճանը ավելի շատ կբարձրանա (ո՞ր հեղուկը ավելի արագ կտաքանա). բուսական յուղը քանի որ նրա տեսակարար ջերմունակությունը ամենամեծն է:
Պատ.՝4
V. Միատեսակ տրամագիծ և զանգված ունեցող կապարե, արույրե, երկաթե և անագե գլանները տաքացվում են տաք ջրի մեջ մինչև միևնույն ջերմաստիճանը։ Այնուհետև գլանները հանում են հեղուկների միջից և դրվում պարաֆինե սալի վրա։ Երբ գլանները սառչում են մինչև սենյակային ջերմաստիճանը, նրանց տակ պարաֆինի որոշ մասը հալվում է (նկ. 12)։ Նկարի վրա ո՞ր համարով է նշված անագե գլանը.
Երեք քանի որ նրա տեսակարար ջերմունակությունը ավելի փոքր է երկաթից և արյուրից, և մեծ է կապարից:
Պատ.՝ 3
4. ՋԵՐՄՈՒԹՅԱՆ ՔԱՆԱԿԻ ՀԱՇՎՈՒՄ
Տարբերակ 1
I. Որքա՞ն ջերմաքանակ կպահանջվի 1գ զանգված ունեցող արույրի ջերմաստիճանը 1°C – ով բարձրացնելու համար.
m-1գ=0,001կգ | Q=cmt=0,001կգ×1ºC×380Ջ/կգºC=0.38Ջ
t-1ºC |
c-380Ջ/կգºC |
———————–
Q-?
Պատ.՝ 5
II. Որքա՞ն ջերմության քանակ կպահանջվի 250 գ արույրի
ջերմաստիճանը 1°C ֊ ով տաքացնելու համար.
c-380Ջ/կգ°C | Q=cmt=380Ջ/կգ°C×0,25կգ×1°C=95Ջ
m-250գ=0,25կգ |
t-1°C |
—————-
Q-?
Պատ.՝3
III. Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կպահանջվի 250 գ արույրի ջերմաստիճանը 20°C – ից մինչև 620°C բարձրացնելու համար.
m-250գ=0.25կգ| Q=cm(t2-t1)=380Ջ/կգºC×0.25կգ×600ºC=57000Ջ
c-380Ջ/կգºC |
t1-20ºC |
t2-620ºC |
———————
Q-?
Պատ.՝5
IV. Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կպահանջվի 0,5 կգ զանգված ունեցող ջուրը 20°C- ից մինչև 21°C տաքացնելու համար.
c-4200Ջ/(կգºC) | Q=cm(t2-t1)=4200Ջ/(կգ·ºC)×0,5կգ(21°C-20°C)=
t1-20°C | =4200Ջ/(կգ׺C)× 0,5 կգ× 1ºC=4200Ջ/(կգ°C)×0.5կգ×°C=2100Ջ=
t2-21°C | =2,1կՋ
m-0,5կգ |
Q-?
Պատ.՝ 1
V. 50գ զանգված և 20°C ջերմաստիճան ունեցող ալյումինե գդալը իջեցվում է 70°C ջերմաստիճանի շատ մեծ զանգվածով տաք ջրի մեջ : Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կստանա գդալը, եթե համարենք, որ ջերմափոխանակության արդյունքում ջրի ջերմաստիճանը գործնականում չի փոխվում.
c-900Ջ/(կգ׺C) | Q=cm(t2-t1)=900Ջ/(կգ·ºC)×0,05կգ(70°C-20°C)=
t1-20°C | =900Ջ/(կգ׺C)× 0,05 կգ× 50ºC=900Ջ/(կգ×°C)×2.5կգ×°C=2250Ջ=
t2-70°C | =2,25կՋ ≈2,3կՋ
m-50գ=0,05կգ |
Q-?
Պատ.՝ 5
VI.Քանի՞ աստիճանով կտաքանա 40 գ զանգված ունեցող ցինկե գդալը, եթե նրան հաղորդվի 760 Ջ էներգիա.
Q-760Ջ | t=Q/mc=760Ջ/15,2Ջ/կգºC=50ºC
m-40գ=0.04կգ |
c-380Ջ/կգºC |
——————–
t-?
Պատ.՝3
Տարբերակ 2
I. Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կտա շրջապատին 1կգ զանգված ունեցող
պղինձի կտորը, եթե նրա ջերմաստիճանը իջնի 1°C – ով.
t2-t1=-1°C | Q=-(mc(t2-t1))=380Ջ/կգºC×1կգ×-1°C=380Ջ
c-380Ջ/կգºC |
m-1կգ |
—————
Q-?
Պատ.՝3
II. (1) Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կտա շրջապատին 5կգ զանգված ունեցող
պղնձի կտորը, եթե նրա ջերմաստիճանը իջնի 1°C – ով.
c-380Ջ/կգºC | Q=-(mc(t2-t1))=380 Ջ/կգ°C×5 կգ× -1°C=1900 Ջ
t2-t1=-1°C |
m-5կգ |
———————-
Q-?
Պատ.՝1
III. Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կտա շրջապատին 5կգ զանգված ունեցող պղնձի կտորը 715°C – ից մինչև 15°C սառչելիս.
c-380Ջ/կգºC | Q=mc(t2-t1)=380 Ջ/կգ°C×5 կգ×700°C=1330000Ջ
t1-715ºC |
t2-15ºC |
m-5կգ |
———————-
Q-?
Պատ.՝4
IV Ինչքա՞ն ջերմաքանակ պետք է հաղորդել 1կգ ջրին, որպեսզի նրա ջերմաստիճանը 20° C –ից հասնի 70°C.
m-1կգ | Q=mc(t2-t1)=1կգ×4200Ջ/կգºC×50ºC=210000Ջ=2,1կՋ
c-4200Ջ/կգºC |
t1-20ºC |
t2-70ºC |
——————-
Q-?
Պատ.՝1
V 3 կգ զանգված ունեցող երկաթե արդուկը էլեկտրական ցանցին միացնելիս 20°C – ից տաքացվում է մինչև 120°C։ Ինչքա՞ն ջերմաքանակ ստացավ արդուկը.
m-3կգ | Q=mc(t2-t1)=3կգ×460Ջ/կգºC×100ºC=138000Ջ=318կՋ
c-460Ջ/կգºC |
t1-20ºC |
t2-120ºC |
——————-
Q-?
Պատ.՝3
VI– Ի՞նչ զանգվածով ջուր կարող ենք տաքացնել 15°C–ից մինչև 45°C դրա համար ծախսելով 1260 կՋ էներգիա.
Q-1260կՋ=1260000Ջ | m=Q/c(t2-t1)=1260000Ջ/4200Ջ/կգºC×30°C=10
c-4200Ջ/կգºC |
t1-15°C |
t2-45°C |
——————-
m-?
Պատ.՝1
Տարբերակ 3
I. Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կպահանջվի 1 կգ 1°C – ով տաքացնելու
համար.
II. Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կպահանջվի 10 կգ ցինկը 1°C – ով
տաքացնելու համար.
c-380Ջ/կգºC | Q=mc(t2-t1)=380Ջ/կգ°C×10կգ×1°C=3800Ջ
t2-t1=1 |
m-10կգ |
———————-
Q-?
Պատ.՝5
III. Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կպահանջվի 10 կգ ցինկը 17°C-ից մինչև
167°C տաքացնելու համար.
c-380Ջ/կգºC | Q=mc(t2-t1)=380Ջ/կգ°C×10կգ×150°C=570000Ջ=570կՋ
t1-17ºC |
t2-167ºC |
m-10կգ |
———————-
Q-?
Պատ.՝2
IV. Ինչքա՞ն ջերմաքանակ կանջատվի 10 լ ջուրը 16°C– ից մինչև 15°C սառչելիս.
1.2,1 կՋ 2. 6, 8կՋ 3. 8,4 կՋ 4. 210 կՋ 5. 42 կՋ
ρ=1գ/սմ3 | Q=mc(t2-t1)=4200Ջ/կգ°C×10կգ×1°C=42000Ջ=42կՋ
c=4200Ջ/կգ°C |
t1=16°C |
t2=15°C |
————————–
m-?, Q-?
Պատ.՝5
V. 100գ զանգված ունեցող պղնձե դետալը պետք է տաքացնել 25°C–ից
մինչև 525°C : Դրա համար ինչքա՞ն ջերմաքանակ կպահանջվի.
c-380Ջ/կգºC | Q=mc(t2-t1)=380Ջ/կգ°C×0,1 կգ×500°C=19000Ջ=19կՋ
t1-25ºC |
t2-525ºC |
m-100գ=0.1կգ |
———————-
Q-?
Պատ.՝2
VI. Քանի՞ աստիճանով կիջնի 100 լ ջրի ջերմաստիճանը, Եթե ջուրը շրջապատին հաղորդի 1680 կՋ էներգիա.
Q-1680կՋ | t=Q/mc=1860կՋ/420կՋ/կգºC=4ºC
m-100լ=100կգ |
c-4200Ջ/կգºC |
——————–
t-?
Պատ.՝4
Տարբերակ 4
I. Ի՞նչ ջերմաքանակ է անհրաժեշտ 1 կգ պղինձը 1° C– ով տաքացնելու
համար.
c-380Ջ/կգºC | Q=mct=380Ջ/կգ°C×1կգ×1°C=380Ջ
t-1ºC |
m-1կգ|
———————-
Q-?
Պատ.՝3
II. Ի՞նչ ջերմաքանակ է անհրաժեշտ 100գ պղինձը 1°C– ով տաքացնելու համար.
c-380Ջ/կգºC | Q=mct=380Ջ/կգ°C×0,1կգ×1°C=38Ջ
t-1ºC |
m-100գ=0,1կգ|
———————-
Q-?
Պատ.՝4
III. Ի՞նչ ջերմաքանակ է անհրաժեշտ 100գ պղինձը 15°C–ից մինչև 85°C տաքացնելու համար.
c-380Ջ/կգºC | Q=mc(t2-t1)=380Ջ/կգ°C×0,1կգ×70°C=2660Ջ=≈2,7կՋ
t1-15ºC |
t2-85ºC |
m-100գ=0,1կգ|
———————-
Q-?
Պատ.՝3
IV. Ի՞նչ ջերմաքանակ կստանա մարդը, եթե խմի 200գ թեյ, որի
ջերմաստիճանը 46,5°C է. Մարդու մարմնի ջերմաստիճանը 36,5°C է.
m-200գ=0.2կգ | Q=mc(t2-t1)=4200Ջ/կգ°C×0.2կգ×10°C=8400Ջ=8.4կՋ
t1-36.5°C |
t2-46.5°C |
c-4200Ջ/կգ°C |
———————-
Q-?
Պատ.՝3
V. 250 գ զանգված ունեցող պղնձե զոդիչի ջերմաստիճանը 200°C–ից իջնում է մինչև 150°C։ Հաշվեք այն ջերմաքանակը, որ այդ ընթացքում զոդիչը կտա շրջապատին.
c-380Ջ/կգºC | Q=mc(t2-t1)=380Ջ/կգ°C×0,25կգ×50°C=4750Ջ=≈4,8կՋ
t1-150ºC |
t2-200ºC |
m-250գ=0,25կգ|
———————-
Q-?
Պատ.՝1
VI.Ի՞նչ զանգվածով ջուր կարելի է տաքացնել 10°C-ից մինչև 60°C նրան հաղորղելով 210 կՋ էներգիա.
Q-210կՋ=2100000Ջ | m=Q/c(t2-t1)=2100000Ջ/4200Ջ/կգºC×50°C=1կգ
c-4200Ջ/կգºC |
t1-10°C |
t2-60°C |
——————-
m-?
Պատ.՝5
Համբարձումյան Անի🪶 